Op de voorkant van deze uitgave nr.56 staan beide hoofdpersonen uit "Zo'n eeuw geleden geboren", te weten: Graad en Grit Simons-Reinders. De foto is genomen tijdens hun 50-jarig huwelijksfeest in 1975, waarbij de fanfare 'De Eendracht' een speciale serenade kwam brengen vanwege het feit, dat Graad jarenlang lid van de fanfare is geweest. In het artikel wordt het leven van Graad beschreven als botermaker op de Fuus in Neer en tijdens de oorlog een jaartje in Roggel. Nadat de Fuus in Neer vanwege fusies de deuren moest sluiten, is Graad met zijn zoon Sjra nog enkele jaren in Heythuysen gaan werken.

In deze uitgave is voor de 25ste keer een artikel verschenen in de reeks 'Zo'n eeuw geleden geboren', die in 1999 is gestart. Henk van Ratingen heeft een stukje geschreven over zijn oma Cato van Ratingen. Welke kleinzoon of kleindochter volgt met een artikeltje hun opa of oma?

De artikelenserie '100 jaar geleden' is samengesteld uit beschrijvingen van gebeurtenissen die honderd jaar geleden in Neer hebben plaatsgevonden.

De gegevens hiervoor zijn veelal ontleend aan het 'oud archief' van de voormalige gemeente Neer en aan kranten uit die tijd.

Hannes Franssen kwam naar Neer

Begin 1913 kocht de in Melick wonende landbouwer Joannes (Hannes) Franssen een woning op Brumhold (zie VNH 40). In dde woning woonde de landbouwer Jacobus van den Bors. Op 19 februari 1913 vroeg Hannes een vergunning aan om het door hem gekochte woonhuis te mogen vernieuwen. Deze vergunning werd hem op 3 maart 1913 verleend, waarna de woning werd vernieuwd. Jacobus van den Bors overleed op 16 april 1913. Op 28 april 1913 werd Hannes verlof verleend tot verkoop van 'alcoholhoudende drank, anderen dan sterken drank'. Hannes was in 1910 getrouwd met de in 1885 te Melick geboren Maria Catharina (To) Smeets. Ze hadden twee dochters, toen ze naar Neer (op Brumhold) verhuisden. Op Brumhold werden negen kinderen geboren, vier zoons en vijf dochters.Hannes werd winkelier. Hij verkocht op Brumhold gedistribueerde artikelen; dat waren artikelen die volgens de 'distributiewet' in 1916 via de gemeente voor verkoop werden geregeld. Hieronder vielen artikelen, zoals zeep, rijst, havermout, gort, erwten, kaarsen, schemerlichten en bak- en braadvet. Deze artikelen werden gegrossierd door Gebr. Terstappen en van de winkeliers die deze artikelen verkochten, werden de voorraden bijgehouden.

Hannes werd zodoende, behalve landbouwer en kastelein, ook nog winkelier. Begin jaren twintig kwam er een einde aan het distributiekantoor in Neer en hield Hannes met de winkel op.

Hij overleed op 13 april 1958 en zijn echtgenoot To overleed op 15 januari 1963. Het huis op Brumhold bleef steeds bewoond door nakomelingen van Hannes en To.

Dit is de negende deelfoto van de serie 'De leden van de H. Familie in 1936 nu benaamd'. Deze deelfoto omvat de nummers 234 t/m 255. De nummers 237, 238 en 239 komen op de foto een beetje 'verknipt' over. Dat komt door het 'knippen en plakken' uit de grote originele foto.

 Enkele personen op deze (deel)foto:

238: Leonardus Petrus Hubertus (Lei) Verhaeg, de Köster (VNH 194)

240: Jacobus Hubertus Luijten, Sjoe Koeab (VNH 246)

242: Wijnandus Hubertus Tobben, Wienand Tobben (VNH 146)

243: Jan Antonius Berben, Mèlk Sjeng (VNH 254a)

246: Peter Johannes Hubertus op 't Root, Piejaer (VNH 172) 

249: Jacobus Mertens, Jäöbeke Kuuëbke (VNH 106)

250: Theodorus Berben, Duuërke (VNH 249)

252: Peter Hendrik Sillekens, Sloes Pieër (VNH 177)

253: Jacobus Gielens, Kuuëb Gieles (VNH 311)

255: Leonardus Mathis Joseph Geraets, Zegers Lei (VNH 401)(Gegevens over deze personen zijn terug te vinden in het boek "Van Naer Haer" VNH.)

In deze rubriek "Zo'n eeuw geleden geboren" verschijnt deze keer voor de 25ste keer een artikel over een Neers persoon, die ongeveer 100 jaar geleden geboren is. Tjeu Hermans schreef in 1999 het eerste artikel in deze serie; daarna volgde Jos Geraets.Verder hebben de volgende redactieleden tot nu toe aan deze serie meegewerkt: Koos Luijten, Leon Berben en Leon Teepen.In deze aflevering gaat het over Gerardus Simons (1893-1987), Bótter Graadje en/of Körvers Graadje.

Toen Graad van de lagere school af was, leerde hij al snel het vak van mandenmaken van zijn vader en broers. Zijn interesse voor het maken van boter kreeg Graad mee van zijn oom Steinbekkers Doear. Doear werkte vanaf 1906 op de Fuus in Neer. Hij ging geregeld met zijn oom mee en zo ontstond zijn interesse. De Fuus in Neer betekende veel voor Graad. Hij ging er als jonge man aan de slag als botermaker. Omdat hij zeer secuur werkte, bleek al gauw zijn vakkundigheid in het maken van boter. Hij heeft zich het boter maken geheel zelf geleerd. De kwaliteit van de boter werd steeds beter en zo was hij in de omgeving al gauw bekend als een 'expert in botermaken'. Graad trouwde met Margaretha Reinders uit Beesel op 27 april 1925. Ze kregen elf kinderen, vier meisjes en zeven jongens. De derde dochter stierf op 7-jarige leeftijd. Tijdens de oorlog moest het gezin evacueren en kwam in Roggel terecht, waar ze in de kelders van de Fuus gewoond hebben. Graad heeft daar ook op de Fuus gewerkt. In 1953 werd de Fuus in Neer opgeheven. Graad ging met zijn zoon Sjra nog in Heythuysen op de Fuus aan de slag tot aan zijn pensioen.

Piet Stemkens (Piet van 't Heufke) heeft in 2006 een begin gemaakt van het verzamelen van gegevens over de Fuus. Deze gegevens zouden gebruikt worden voor een artikelenreeks in 'Oos Naer', maar hij heeft dat niet kunnen afmaken. Enkele gegevens zijn in het artikel over Bótter Graadje verwerkt. Neer kende rond 1900 enkele zuivelbedrijfjes, die op handkracht werkten. Met de uitvinding van de stoommachine als aandrijfkracht kwam er een grote ommekeer. Stoomzuivelfabriek 'St. Martinus' in Neer is in 1906 van start gegaan na een fusie van drie kleine 'fuuskes', die Neer had. Al vroeg bezat de Fuus in die tijd een modern ingerichte boterafdeling. De aangesloten boeren kwamen niet alleen uit Neer, maar ook uit Kessel, Nunhem, Buggenum, Haelen en Roggel. In dit artikel wordt ingegaan op de drie directeuren, die de Fuus geleid hebben.

Uit de lijst van Neerse mensen, die op de Fuus in Neer gewerkt hebben, staan hiernaast twee personen afgebeeld: Harie van Cruchten (Lange Harie); hij was stoker op de Fuus en Linse Koeab (Koeab Schreurs), stokermachinist en melkweger. Van Harie van Cruchten is bekend, dat hij de gewoonte had om elke morgen voor en 's avonds na zijn werk de Maas over te zwemmen. Verder staan in die lijst veelal Neerse werknemers; van stoker(machinist), melkweger, botermakers tot melkventers ook buiten Neer (zie blz.9 van 'Oos Naer, nr.56').

Neer, vroeger .....             

Bovenstaande foto van mei 2009 staat het pand Engelmanstraat 50, rechts naast brouwerij De Lindeboom. Hier woonde 'Piet vanne Piep' (Piet Theelen), die een winkel had in kruidenierswaren, groenten, fruit en bloemen. Hij had ook nog een bijnaam: 'Paere Piet'. Piet was de zoon van de Neerse burgemeester Johannes Theelen. De familie Clijsters nam de winkel in 1963 over; in 1968 kwam de winkel in handen van de familie Janssen-Geraets. In 2001 werd het pand verkocht aan brouwer Wim Geenen. Die liet het in 2009 afbreken.

En nu.....

Nadat de benodigde vergunningen eindelijk binnen waen, werd er in 2012 gestart met de bouw van een nieuwe brouwzaal voor bierbrouwerij De Lindeboom. De brouwzaal ligt een eind van de weg. Aan de voorkant is een prachtige tuin aangelegd. De nieuwe brouwzaal werd op 3 mei 2013 feestelijk geopend door de gouverneur van de provincie Limburg, de heer Theo Bovens. Op zondag 2 juni 2013 was er een druk bezochte open dag van de brouwerij voor geïnteresseerden. Het was een schitterend georganiseerde en druk bezochte dag, waarbij je een heel goed beeld kon vormen van het productieproces. De medewerkers van de brouwerij gaven de bezoekers uitvoerig uitleg.

Cato Cnoops werd in 1866 in Heythuysen geboren. Na de lagere school heeft ze voor vroedvrouw gestudeerd aan de Vroedvrouwenschool in Heerlen. In1892 werd Cato als vroedvrouw aangesteld in de gemeenten Buggenum, Haelen, Nunhem en Neer. Ze woonde sinds 1893 in een tot woning verbouwd gedeelte van de vroegere lagere school in Neer. Dit gebouw lag links (noordkant) van de St. Martinuskerk. De woning is rond 1960 afgebroken.Cato trouwde in 1894 met Jacobus (Koeab), Hubertus van Ratingen (Veratinges Koeab). Ze kregen acht kinderen waarvan er een maar een paar dagen heeft geleefd. Bij haar zilveren jubileum kreeg Cato 'een nieuw, flink en degelijk rijwiel' aangeboden. Men zegt, dat Cato de eerste vrouw (in Neer) was op de fiets. Er zou commentaar zijn geweest op ...zo'n 'Dolle Mina', een vrouw op de fiets, dat was toch ongehoord...Ze ontving de gouden medaille van Oranje Nassau.In de oorlog schuilden veel mensen in de kelder, maar in het huis van Cato was geen kelder. Ze gingen bij de buren, Sjaen van waals, in de kelder. Door een voltreffer werd onder meer de kelder in puin geschoten. Ze gingen toen bij meester Cuypers in de kelder schuilen. Cato was eind 1944 al erg ziek en kon bijna niet meer lopen. Ze bracht haar laatste levensmaanden in Roggel door waar ze verzorgd werd door haar oudste dochter. Cato is op 6 april 1945 te Roggel gestorven en in Neer begraven.

Dit deel gaat over 'De periode de Raet, ca. 1830-1861.In 1823 was de bouwhof verpacht aan Jacobus Wagemans, die op 28-09-1831 op 73-jarige leeftijd te Nunhem overleed. We mogen aannemen, dat de pacht tussentijds (m.a.w. na vijf jaar) is opgezegd. Waarschijnlijk is Theodoor de Raet weer van notaris gewisseld, want in de periode 1830-1840 passeren van hem geen aktes bij notaris Van Eijll (overleden in 1843). Er volgen dan een aantal aktes bij notaris Guillon in Roermond.

Hiermee missen we echter de aanpachters vanaf 1828 tot aan het begin van het bevolkingsregister in 1850. In deze tussenliggende periode is theodor wel vaak aanwezig, wanneer er een publieke verkoop plaatsvindt, waarbij hij meestal een of meerdere kavels opkoopt.

(tekst van de akte: ...Aldus gedaan en verleden te Neer op het Kasteel Keijzerbosch, den negen en twintigsten Januari achttien honderd zes en vijftig, in bijzijn van Willem Rijnders, dagloner en Hendrik Joosten, akkerman, beide wonende te Neer als getuigen, welke als ook de comparanten deze minute met mij notaris, onmiddelijk na gedane voorlezing hebben getekend...)

Onder de krantenkop "Verwoed oefenen in muziekschool heeft resultaat" (van onze razende reporter) wordt melding gemaakt van de zeven vroede vaderen uit Neer, die sinds enige maanden verwoed aan het oefenen zijn geslagen om iedere wanklank uit het raadscollege te bannen. Men kwam een zestal keren in de plaatselijke muziekschool bijeen o.l.v. de straffe hand van muziekleraar V., die ervoor zorgde dat iedere dissonant verdwenen was. Nu moet gezegd worden dat er tijdens de bijeenkomst vaak een goed voorbeeld werd gegeven uit aanpalende lokalen, van waar men duidelijk kon horen hoe toekomstige leden van 'Maas- en Neergalm' en fanfare 'Eendracht' zich liet horen. Voor de dirigent V. is een grote taak weggelegd om niet alleen in Neer, maar ook in buurgemeente Kessel met de dirigeerstok te zwaaien. In Kessel blijkt het aantal wanklanken niet bij te houden. Daar liepen de mensen vaak met de hand op de oorschelp naar het stille marktplein om daar te treuren over het lage peil van het gebodene. In de bijtitel staat "Raad van Neer gaat wanklanken te lijf"; het gekrakeel in de raadszaal is blijkbaar van alle tijden. Zo is er in al die jaren niet al te veel veranderd.

Van de foto hiernaast hebben we geen gegevens. Wie kan ons iets vertellen? Waar is deze foto gemaakt? Bij welke gelegenheid is deze foto gemaakt en door wie is die gemaakt? Wie wordt herkend? Hebt u enige informatie over deze foto, neem dan contact op met de redactie.

In nr.49 hebben we in deze rubriek een foto laten zien van een vriendenclubje van de lagere school (rond 1954), die op het toenmalige voetbalterrein is gemaakt door Sjaak Niessen. Hierbij geven we de namen:gehurkt v.l.n.r.: Math Berben, Sjaak van Melick, Huub van Pol, Ton van Rijswijk, Sjaak Delissen;staand v.l.n.r.: Jan Janssen, Frits va Pol, Har van Pol, Pierre Berben.