"Oos Naer 48" (jaargang 13, nr. 48, juni 2011)

Op de voorkant van uitgave nr.48 staat een foto van een herinneringsprentje bij gelegenheid van het 275-jarig bestaan van de Mariakapel in 1986. De Mariakapel, die ook wel de Witte Kapel en ook nog Kapel in 't Zand wordt genoemd, staat dit jaar bijzonder in de belangstelling, omdat ze 300 jaar wordt. Sinds enkele jaren is de Kapel dagelijks geopend en wordt ze veel bezocht. 

"Asj d'r èns wiltj loestere" (de redactie)

In deze uitgave zijn naast de 'vaste rubrieken', zoals: '100 jaar geleden', 'Neer, vroeger en nu, 'Oos Noets' en 'Wie weet: wie, wat, waar en wanneer? zijn er deze keer enkele heel interessante artikelen te lezen, die op deze pagina terug te vinden zijn. In dit nummer 48 staat beginnen we met twee nieuwe series, te weten: '40 jaar geleden...lang geleden?' en 'De leden van de H. Familie in 1936 nu benaamd'. De eerst genoemde serie komt van de 'werkgroep krantenknipsels'. Deze werkgroep publiceert in dit nummer en volgende nummers stukjes, die interessant, leerzaam, leuk of bijzonder en eigenlijk niet vergeten mogen worden. De tweede nieuwe serie gaat over de omslagfoto van het boek 'Van Naer Haer' (zie foto hierboven). Op de foto staan (de) leden van de H. Familie bij het 25-jarig jubileum in 1936. Piet van Toon heeft op zijn website in de rubriek 'Zomaar un foto' al vaker delen van de foto gepubliceerd met namen en bijnamen van de mensen op die foto. De redactie gaat nu, met medewerking van Piet, (bijna) alle mensen op die foto van een naam en bijnaam voorzien. In de volgende uitgaves van 'Oos Naer' wordt iedere keer een deelfoto getoond, waarbij met nummers is aangegeven wie die persoon is en onder welke bijnaam hij bekend is. Verder in deze uitgave een artikelenserie over het klooster Keizerbosch. Deel 1 gaat over het 'geestelijke' leven van de zusters in het klooster, waarbij aandacht voor de stichting en eerste jaren van Keizerbosch, de reformatie(hervormings)pogingen, de 80-jarige Oorlog, over abten en proosten, kentering ten goede en de geestelijke en materiële heropbloei. 

"100 jaar geleden" (deel 8) (door Jos Geraets)

In dit artikel in de serie "100 jaar geleden" (1911) worden beschrijvingen gegeven van gebeurtenissen die honderd jaar geleden in Neer hebben plaatsgevonden. De gegevens hiervoor zijn veelal ontleend aan het 'oud archief' van de voormalige gemeente Neer en aan kranten uit die tijd. Soms wordt in een beschrijving verwezen naar een adres in het boek "Van Naer Haer" door middel van de letters 'VNH'. De volgende berichtjes komen in deel 8 aan de orde:- Neer (en Linne) hoogste sterftecijfer over 1910- Viering 200 jaar Mariakapel- Oprichting Coöperatieve Verbruiksvereniging "De Eendracht"- Aanvraag voor vestiging Hulptelefoonkantoor- Twee woonhuizen vernieuwd - Brand op de Bergestraat- Muziekzaal gebouwd in het Dorp- Willem Geenen heropent verbouwd café in Roermond- Twee Neerse jongedames ingetreden in het klooster- Zuster Germana 25 jaar bij de Franciscanen.

"40 jaar geleden...lang geleden?" (werkgroep Krantenknipsels)

De werkgroep Krantenknipsels is al enkele jaren bezig met het verzamelen van artikeltjes uit kranten, tijdschriften en weekbladen over Neer.

Krantenknipsels zijn niet alleen interessant om ze eens na te lezen, maar ze zijn ook een zeer goed hulpmiddel en bron bij historisch onderzoek. Onze (achter)kleinkinderen hebben profijt van de knipsels die we nu verzamelen. Daarom verzamelt en verwerkt de werkgroep Krantenknipsels alles wat over Neer gepubliceerd wordt in dagbladen, regionale bladen, plaatselijke bladen enz. Deze gegevens ordenen, uitknippen, verwerken en digitaliseren gebeurt op de inloopavonden. Iedereen is van harte welkom om dit eens te bekijken of iets op te zoeken.Vaak is iets te mooi, te ontroerend, te frappant om dit alleen maar te bewaren. Daarom willen wij uit deze schat aan gegevens in de komende uitgaven van 'Oos Naer' iets publiceren. Het zullen berichten zijn van ongeveer 40 jaar geleden. Veel is er veranderd, maar soms toch ook niet....

"De leden van de H. Familie in 1936 nu benaamd" (door Tjeu Hermans met medewerking van Piet Timmermans)

Op de omslag van het succesboek 'Van Naer Haer' prijkt een 'breedbeeldfoto' waarop de leden van de H. Familie van de St. Martinusparochie uit 1936 staan afgebeeld. De foto is genomen op 25 maart 1936 bij het 25-jarig jubileum van deze kerkelijke vereniging. Achter deze foto schuilt een zekere symboliek: de 'familieleden' staan op de kerkberg en de stenen trap vóór de kerk tussen het raadhuis en het café en de winkel van Klaos. Tussen die drie elementen speelde het leven van alledag zich af: het raadhuis als vertegenwoordiger van de burgerlijke overheid; het café en winkel als uiting van ontspanning, vermaak en dagelijkse besognes; en hoog daarboven 'de kerk' als vertegenwoordiger van het kerkelijk gezag: alles overziend en alles controlerend. Die tijden zijn voorbij en liggen 75 jaar achter ons! In dit artikel wordt eerst ingegaan wat de H. Familie inhoudt, wanneer ze is opgericht en hoe deze was ingericht.Het hoofddoel van deze artikelenreeks is: de namen en bijnamen van (bijna) alle mannen op deze foto te vinden. (zie ook 'Asjd'r èns wiltj loester')

"De bezittingen van het klooster Keizerbosch bij de confiscatie door de Fransen in 1796" (door Tjeu Hermans)

Bij het schrijven en lezen van deze artikelenserie gedenken wij de historicus Jean Coenen, die enkele lezingen voor onze heemkundevereniging verzorgde en de kleurenkaarten voor deze serie ter beschikking stelde. Deel 1: Inleiding tot een artikelenserie en 200 woelige kloosterjaren Het klooster Keizerbosch sprak in Neer en omgeving altijd tot de verbeelding. De redactie van 'Oos Naer' wil op deze belanstelling van veel mensen inspelen en een artikelenserie publiceren over een bepaald facet van die geschiedenis, zoals een serie over de bezittingen van Keizerbosch aan hoeven en landerijen van he klooster bij de confiscatie door de Fransenin 1796. De hoeven en landerijen waar het hier om gaat, hebben in Neer en directe omgeving voor en na de confiscatie een zo grote rol gespeeld, dat ze met enige fantasie en goede wil tot de geschiedenis van Keizerbosch gerekend mogen worden. Er is uitgegaan van kaarten van landmeter J. Verhagen, die hij maakte omstreeks 1780. Het zijn gedetailleerde, in kleur uitgevoerde kaarten met o.a. de ligging van alle hoeven en van de landerijen, boomgaarden, weilanden, bospercelen e.d. die tot de hoeven behoorden.In dit artikel worden 200 woelige kloosterjaren beschreven (begin 1400 tot omstreeks 1620).Het was een bewogen tijdperk, waarin het klooster door het niet meer naleven van de orderegels door 'adellijke wereldse nonnen' en het dientengevolge zedelijk verval in opspraak kwam. Er is ook kort beschreven hoe het klooster Keizerbosch is ontstaan, hoe de zusters daar leefden en er wantoestanden heersten. Het was ook een periode van politieke rumoerige tijden, zoals de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648), die hierbij een rol speelde.Uiteindelijk kwam er in 1617 een kentering ten goede: onwillige zusters werden weggezonden en nieuwe zusters, zowel adellijke als niet adellijke, mochten in het klooster komen.

"Neer, vroeger en nu" (door Koos Luijten)

Neer, vroeger.....

Het huis op deze foto werd destijds bewoond door het gezin Van Heugten. Van Heugten was sluiswachter. Over het kanaal konden vanaf de Noordervaart tot hier aan de Napoleonsweg kleine schepen varen. Op deze plaats konden de schepen lossen, laden en keren. De schepen werden meestal door paarden getrokken en brachten voornamelijk turf uit de Peel mee, die hier werd gelost. De schepen namen ook wel retourvracht mee naar de Peel, zoals gezaagd hout van houtzagerij Van Esser uit Neer. In 1932verhuisde sluiswachter van Heugten; daarna vestigde zich hier het gezin Willems-Nabben.

En nu.....

Momenteel is het woonhuis op de achtergrond van A. Vestjens. Het pand ligt vanuit het standpunt van de foto, grotendeels verscholen achter enkele bomen en struiken. In 1952 begon het gezin Sjeng Smeets er een café.In de jaren '60 werd er aan de Neerse kant van het kanaal een camping gestart; ook had Smeets er een kleine speeltuin. In de jaren '70 verhuisde de camping, die intussen was overgenomen door zoon André Smeets, naar een nabijgelegen perceel. Het grote waterbekken, waar de schepen vroeger aanlegden om te laden en te lossen, is er nog steeds. Als herinnering dat er ooit een speeltuin was, staan er nog enkele oude speeltoestellen, die op de foto net niet zichtbaar zijn.

"Oos Noets, juli 1950" (redactie door Tjeu Hermans)

Deze aflevering van het 'blaadje' voor de Neerse soldaten in het toenmalige Nederlands Indië begint met een 'open brief van Handrie'. Hij beschrijft in het kort wat er de afgelopen maand is gebeurd. De sport wordt even besproken (voetbal en handboogschieten). In 'Het Noets' wordt melding gemaakt van de terugkeer van een van de Indiëgangers; er moeten er nog 7 terugkomen. Jan van Ratingen, lid van de hengelclub, haalde een berf van 8,5 pond uit het water. De Boerenleenbank had een beetje winst gemaakt in het afgelopen jaar. Onder de Neerse verenigingen werd 1/4 deel van die winst verdeeld. Voor Pater Strous werd een grote fanbcy-fair gehouden. De netto-opbrengst was zeer ruim geworden. De duivensport is steeds populairder aan het worden. De schrijver van het artikeltje (M.Elker) legt de jongens in Indië uit hoe alles te werk gaat in de duivensport.

Het laatste (ruime) artikel geeft enkele indrukken over de Romereis van Jong Nederland. Er wordt verteld waar de 'reizigers' zoal in de stad Rome naar toe zijn gegaan. Over het Colosseum wordt veel informatie gegeven. Dan komen ze bij de 'boog van Constantijn', het 'Forum Romanum', San Clemente (de titelkerk van Kardinaal de Jong), de grote Titusboog. Ze kregen ook het oudste gedeelte van de stad Rome te zien: Palatijn. Het reusachtige marmeren monument van Victor Emmanuel viel de reizigers ook op tijdens de terugweg naar het Colosseum waarde bussen gereed stonden. De volgende dag werd een bezoek gebracht aan de basiliek St. Paulus buite de muren. Binnen in de kerk boven de zuilen op een rand waren 262 pausmedaillons in mozaïek te zien, waar ook de enige Nederlandse paus, Adrianus VI, bij was (boven de ingangsdeur links).Tenslotte wordt de terugreis van enkele dagen beschreven vanuit Rome met tussenstations in Milaan, de grenspassage bij Chiasso, Bellinzona, St. Gothardpas, Vierwoudstedenmeer met Luzern, Basel, in de buurt van Mühllhouse, via de Vogezen naar Metz en toen naar Luxemburgstad, Arlon, Bastogne en via Maastricht richting Neer.

"Wie weet: wie, wat, waar en wanneer" (door de redactie)

De oplossing van nummer 46 staat vermeld in dit nummer. Er waren drie oplossingen, waarvan twee tot winnaars zijn uitgeroepen, omdat zij het meest volledig waren. Beiden delen de prijs. Hiernaast staat een nieuwe foto, een nieuwe opgave! Wie weet welke dames op deze foto staan, bij welke gelegenheid deze foto is genomen en waar dat geweest is. Stuur uw oplossing naar: redactie.oosnaer@gmail.com