"Oos Naer 16" (jaargang 5, nr. 16, juni 2003)

Dinsdag 24 juni j.l. is nummer 16 van ons periodiek verschenen.
Op deze pagina wordt een samenvatting gegeven van deze nieuwe uitgave.

De voorkant van nummer 16 staat een foto van de vroegere "Fuus" (langs de Napoleonsweg).

 

Op bladzijde 13 van deze uitgave kunt u over "Fuus" een stuk lezen over Fuusleedjes.

"Asj d'r èns wiltj loestere" (de redactie)

De redactie heeft in het verleden meermaals opgeroepen om in de pen te klimmen en een artikel voor "Oos Naer" voor te bereiden en/of aan te bieden.
Intussen zijn er drie bijdragen binnengekomen.
Allereerst een artikel van Piet aan den Boom (Piet van Boum) over "een monstrans met een verleden".
Mien Derikx-Sijben (Mien van Helmesse-Tien) droeg nog niet eerder gepubliceerde "Fuusleedjes" aan met daarbij een gedicht uit de oorlogstijd (1940-1945).
Piet Stemkens (Piet van Heufkes-Toon), die al vaker naar de redactie reageerde, reikte gegevens aan over de "Burgerwacht" van Neer, die in de volgende uitgave verwerkt zullen worden in een verhaal.
Twee verenigingsleden, te weten: Hugo Levels en Dré Dirkx, kregen een koninklijke onderscheiding opgespeld door de burgemeester (zie bij pagina "Actueel").

"De vijf grafzerken bij de kerk" (Jos Geraets)

Bovenstaande grafzerken zijn alle uit het begin van de 20ste eeuw. In dit artikel wordt uitvoerige informatie gegeven over de aldaar begraven personen. Het eerste graf van Johannes Aquarius en Philomena Gertrudis Hubertina Loven is van maart 1912, het jaar van overlijden van Johannes; Philomena overleed in 1937. Zij werd in hetzelfde graf als Johannes begraven. Het tweede graf van Peter Boonen (Dingenaas-Peter) is van eind 1908; zijn vrouw Agatha Hubertina Mertens overleed in 1921 en werd ook in hetzelfde graf aan de kerk begraven. Het derde graf is van Herman Hubert Indemans, geboren te Stevensweert. Hij overleed in 1909 en werd in Neer begraven; zijn vrouw Geertruid overleed in 1910 en werd ook in hetzelfde graf begraven. Bij het vierde graf, dat van Johannes Wilhelmus Peeters (zo foto hierboven), staan we even langer stil. Johannes Wilhelmus Peeters werd geboren op 17 juli 1862. Hij volgde na zijn middelbare schooltijd een priesteropleiding. In 1889 werd hij in Roermond tot priester gewijd. In datzelfde jaar werd hij benoemd tot docent aan het Bisschoppelijk College aldaar. Hij bleef bijna veertig jaar deze functie uitoefenen. In 1909 werd hij directeur en in 1928 werd hij benoemd tot Kanunik van het kathedraal kapittel. Op 6 november 1934 overleed hij te Roermond op 72-jarige leeftijd en werd in Neer aan de kerk begraven.

Het vijfde graf is van Johannes van der Linden en Josephine Laure Horbach. Johannes overleed in 1913, terwijl het overlijdensjaar van zijn vrouw onduidelijk is. Of zij in hetzelfde graf als Johannes is begraven is ook niet bekend.

In hetzelfde artikel worden nog 6 grafkruisen beschreven, voorzien van bijbehorende foto's.

"Fuusleedjes" (Tjeu Hermans)

Redactielid Tjeu Hermans wijst in dit artikel op een aantal uitgaven van "Rondom het Leudal" van wijlen Jo Smeets, die tussen 1981 en 1991 al artikelen over en teksten van "Fuusleedjes" publiceerde.
Deze teksten en liedjes ontstonden vaker spontaan tijdens het wachten van de mensen bij de melkfabriekjes. Men hekelde allerlei wantoestanden, personen en gebeurtenissen. Vaak werden bestaande melodieën van destijds eenvoudige bekende liedjes gebruikt.
De redactie kreeg teksten van drie nog niet eerder gepubliceerde liedjes toegestuurd van Mien Derikx-Sijben (Mien van Helmesse-Tien). Ze stammen volgens Mien uit omstreeks 1909.

"Neer, vroeger en nu" (redactie)

In deze nieuwe rubriek van ons periodiek zullen vrij regelmatig foto's tonen van vroegen en nu. Bovenstaande foto's tonen een gezicht vanaf de Bergerstraat ter hoogte van het huidige woonhuis van Ton van Lier.

Op de linker foto staat rechts de boerderij van Baerres-baerke (Peter Hubertus Beeren); het huis werd in 1963 afgebroken.
Midden op de foto ziet men het woonhuis met schuur van Sjang Geraets (Pietjes-Sjang), dat eind jaren tachtig werd afgebroken.
Links de tuin van Sieb van Lier en op de hoek Eiland/Bergerstraat het oude kermisplein.

Op de rechter foto staan op de plaats van de boerderij Beeren thans vier dubbele woonhuizen, die in 1963 zijn gebouwd.
Waar het huis en de schuur van Sjang Geraets stond, staat nu een complex met twintig appartementen.
Links in de vroegere tuin van Sieb van Lier staan drie woonhuizen, daarachter twee dubbele woonhuizen en op het oude kermisplein staat sinds 1993 het complex   "Spuitjeshof" met negentien appartementen.
De bungalow uiterst rechts is in 1971 gebouwd door Lei Geraets (Zeegers-Lei).

"Een monstrans met een verleden" (Piet aan den Boom en redactielid Tjeu Hermans)

In dit artikel wordt de geschiedenis beschreven van een monstrans, die klaarblijkelijk uit Neer kwam en later in de kerk van Ohé en Laak opdook.
Deze monstrans is in 1653 door enkele inwoners van Neer aan de Martinuskerk geschonken. De namen van de gulle gevers staan onder de voet vermeld.
Pastoor Kanters, pastoor te Neer van 1859 tot 1888, had deze "kostbare" monstrans uitgeleend aan zijn geboorteparochie in Ohé en Laak ("tijdelijk in bruikleen gegeven"). Zo verdween dit kostbare stuk uit Neer.
In 1869 werd door de Martinusparochie een nieuwe monstrans aangeschaft. Vermoedelijk is rond die tijd de "kostbare" monstrans "uitgeleend".
De monstrans dook rond 1909 in Roermond op bij een opkoper; daar werd het waardevolle stuk teruggekocht.
Er was een restauratie noodzakelijk en zo werd de monstrans in haar oorspronkelijke staat teruggebracht.
Pastoor Smeets uit Neer heeft in 1984 nog getracht de monstrans naar Neer te halen in het 75-jarig jubileum van de Neerse kerk; echter zonder resultaat.
Wetende dat het waardevolle stuk destijds voor maar liefst 50.000 gulden was verzekerd, is deze thans veilig opgeborgen in een brandkast.

"Wie weet: wie, wat, waar en wanneer?" (redactie)

Deze keer enkele "losse" foto's.

Wie herkent deze personen?

 

Reacties (graag schriftelijk) op het redactieadres.

"Politieaangelegenheden rond 1870" (deel 1: Jos Geraets)

Met ingang van 1862 werden in Neer gedurende een 20-tal jaren in een boek de procesverbalen opgeschreven. Deze verbalen geven een beeld van de in die periode gepleegde onregelmatigheden, maar zeggen ook iets van bepaalde leefgewoontes van die tijd.
In 1800 werd Neer een "commune" (gemeente) en kreeg zo een eigen burgemeester en een veldwachter.
Hierover vertelt Jos Geraets in dit artikel, waarin de rol van burgemeester Pierre Theelen en veldwachter Petrus Franken wordt toegelicht.
Het is een amusant stuk, waarin allerlei zaken aan de orde komen, die door de burgemeester en de veldwachter worden aangepakt, zoals van onregelmatigheden tot calimiteiten en van grazend vee op het voetpad tot het gevaar van het roken van een pijp in de nabijheid van gevaarlijke stoffen. Natuurlijk ook diefstal komt in de processen-verbaal regelmatig aan de orde.

"Familiegeschiedenis of: op zoek naar je familie" (deel 12) (Jos Geraets - werkgroep stamboomonderzoek)

In deze aflevering komen enkele minder bekende registers voor, zoals de kadastrale registers.
Het kadaster is in Nederland in 1832 opgericht. In Limburg is dat in 1839, nadat het als provincie was toegewezen aan Nederland. In de Franse tijd was reeds een begin gemaakt met de invoering van het kadaster.
Zo'n kadastraal registers vermeldt secties met perceelnummers. Men kan vlug zien wie de eigenaar is van een bepaald perceel. Ook kan men via de leggers (registers) de geschiedenis nagaan van een perceel of van een huis.
In het Rijksarchief Limburg te Maastricht zijn veel van die kaarten te bezien, maar ook in het gemeentehuis van de gemeente Roggel en Neer (het archief Neer) bevindt zich ook nog een aantal kadastrale leggers van omstreeks 1900. Er zijn echter géén kadasterkaarten aanwezig; deze bevinden zich in de kadastrale archieven van het Kadaster te Roermond.

"Naers (11) (redactie)

In deze aflevering zijn veelal losse woorden opgenomen, nadat er voorheen steeds de woorden per onderwerp bij elkaar gezet waren. De redactie vraagt de lezers t.a.v. de schrijfwijze en uitspraak te reageren, indien men denkt dat het anders zou moeten zijn.

"spienze" (gluren)