"Oos Naer 12" (jaargang 4, nr. 12, juni 2002)

Zaterdag 22 juni j.l. is nummer 12 van ons periodiek verschenen.
Op deze pagina vindt u een samenvatting van deze nieuwe uitgave.

De voorkant van nummer 12 toont de kerk, het Raadhuis en het Café/winkelpand van Klaos Baetsen, die in november 1944 zwaar getroffen werden, nadat de kerktoren was opgeblazen.

"Asj d'r èns wiltj loestere" (de redactie)

Enkele leden van onze heemkundevereniging zijn bezig met het schrijven van een boek over Neer in 1940.
De titel zal zijn: "Van Naer Haer", De Neerenaren in 1940. Hun namen, bijnamen, woonadres, beroep en familierelaties, aangevuld met gegevens over instanties, verenigingen, gebruiken en gebeurtenissen".
In dat boek wordt een beschrijving gegeven van de woonsituatie en woonsfeer in Neer in 1940. Uiteraard zijn er veel foto's uit die tijd in verwerkt.
De samenstellers van het boek zouden graag nog enkele foto's willen gebruiken van de buurten Vlaas, Keizerbosch van mensen en/of gebouwen.
Van de volgende voormalige adressen ontbreken eigenlijk nog opnames:
* Vlaas 49 (Maan van Mane-Koeab) nu Brumholt 2 en Vlaas 9
* Vlaas 58b (Harrie van Spuitjes) nu Vlaas 2
* Keizerbosch 68 (Waevers-Kueb) nu Dries 31
* Keizerbosch 77 ((Lowieje Pieër) afgebroken
* Keizerbosch 79 (Smaets-Sjeng) nu Dries 17
* Keizerbosch 81 (Spools-Piet) nu Dries 15
Ten behoeve van bovengenoemd boek zoeken we nog naar het antwoord op de volgende vraag:
In een gevelsteen in een muur bij de Hammermolen staan het jaartal 1792 en de initialen JGH en GDG. Wie kent de betekenis van die initialen?
Laat het de redactie maar weten, als u de samenstellers van het boek van dienst kunt zijn.

"Neer in de laatste oorlogsmaanden" (deel 2) (Hugo Levels)

In deel 2 "Van 1 december 1944 tot 9 januari 1945" beschrijft Hugo Levels de situatie in Midden-Limburg tijdens deze oorlogsperiode.
Begin december 1944 werd een nieuw Duits offensief verwacht. Er werden meer Duitse troepen langs de oostoever van de Maas waargenomen. Er kwam echter geen offensief, zodat er veel burger- en militaire slachtoffers gespaard werden.
Mensen uit Neer die in Roggel of Heythuysen waren geëvacueerd, waren nog steeds niet veilig voor de Duitse beschietingen. Zo stierf Piet Beurskens (van Wienerte), nadat hij enkele dagen daarvoor op de Laak in Roggel door een granaatscherf werd getroffen.
Op 12 december volgde een één-minuut-verrassing van de Engelsen op Rijkel. Één minuut lang schoten alle beschikbare Britse machinegeweren, mortieren en kanonnen op Duiste stellingen bij Rijkel.
Er volgden eind december 1944 weer zwaardere beschietingen in de buurt van Maaswijngaarden.
De Kerstdagen verliepen vrij rustig in Neer.
Mensen uit Neer, die vanwege de beschietingen naar een ander dorp verder weg van de frontlijn wilden gaan, moesten daarvoor toestemming vragen. Die kregen ze niet gemakkelijk. Alleen als men familie had in die plaats en dit kon aantonen, kreeg men toestemming om te gaan.

In de eerste week van januari 1945 kreeg de winter steeds meer greep op het militaite gebeuren in onze streek. Steeds weer probeerden Duitse patrouilles door de Engelse of Schotse stellingen heen te breken. De vuurgevechten leverden slachtoffers op aan beide zijden. De grootste tragedie die zich in Neer afspeelde, was de mijnenontploffing op 8 januari 1945 bij het Patronaat. Hierbij kwamen zeven kinderen om het leven en werden er vier zwaar gewond. Er zouden nog zeven lange frontweken volgen.

"Januari 1945:  Schotse militair op wacht in de sneeuw in het Leudal"

"Wie weet: wie, wat, waar of wanneer?" (redactie)

Op de foto hiernaast lopen enkele Neerenaren keurig in de pas. Het zijn prominenten compleet met feestmuts en slipjas. Wie marcheren hier zo parmantig en waar en bij welke gelegenheid is deze foto gemaakt?

Graag schriftelijke reacties aan de redactie. Er staat een fles wijn voor u klaar bij een volledige en goede oplossing!

"125 jaar geleden ..... kwamen de zusters naar Neer!" (deel 2) (Tjeu Hermans en Koos Luijten)

Dit artikel beschrijft de geschiedenis van de Neerse zusters van 1939 tot 1945.

In dit artikel komen veel zusters aan het woord en wordt de kloosterkroniek gevolgd, waarin veel zusters hun ervaringen uit die tijd beschrijven. Zo werd beschreven hoe de schoollokalen door de soldaten werden gevorderd, zodat men voor de kinderen een ander onderkomen moest zoeken. Er werden in januari 1940 barakken gebouwd tegenover het klooster, waar de soldaten in april 1940 introkken en de school weer voor de kinderen gebruikt kon worden. Toen de oorlog uitbrak in Nederland op 10 mei 1940 moesten de zusters ook nu weer hun gastvrijheid verlenen aan Nederlandse of Duitse soldaten. In dit artikel staat ook een volledig overzicht van zusters, die in de jaren 1940-1945 in het Neerse klooster woonden, hun familienaam, de tijd dat ze er bleven en hun functie in het klooster. De zusters ondervonden steeds meer de gevolgen van de oorlog, zoals de beperkingen in het openbaar vervoer. Men kon niet meer zo gemakkelijk naar de kloosters in Steyl, Blerick en Kessel gaan.

Door het steeds toenemende gevaar van beschietingen, granaatinslagen en bombardementen besloten de zusters de kinderen in september 1944 niet meer naar school te laten komen, want er volgde een inkwartiering van Duitse soldaten.
De oorlog werd steeds grimmiger. De zusters gaven twee Neerse priesters onderdak, nadat ze op 8 oktober 1944 tijdens een razzia in en om de kerk gevlucht waren.
De zusters zorgden ervoor dat de grootste kinderen van de school de boerenfamilies konden helpen bij het binnenhalen van de aardappel- en bietenoogst.
Half november 1944 vielen granaten in de buurt van het klooster. Mensen uit de omgeving zochten een schuilplaats in de kelder van het klooster.
Vanwege de evacuatie moesten ook zusters het klooster verlaten. Twee zusters bleven in het klooster achter.
Op nieuwjaarsdag vloog een granaat 's avonds tegen de schoorsteen van het washuis en de keuken, waardoor het dak instortte.
Op 8 februari 1945 kreeg het klooster maar liefst drie voltreffers te verwerken, die enorme schade aanrichtten. Vier dagen laten vierden de zusters op bescheiden wijze het zilveren kloosterjubileum van Zuster Magdalina.Na de bevrijding in het voorjaar van 1945 begon de periode van wederopbouw en de geleidelijke terugkeer naar het normale leven. Dit zal in een volgende aflevering beschreven worden.Vier dagen laten vierden de zusters op bescheiden wijze het zilveren kloosterjubileum van Zuster Magdalina. Na de bevrijding in het voorjaar van 1945 begon de periode van wederopbouw en de geleidelijke terugkeer naar het normale leven. Dit zal in een volgende aflevering beschreven worden.

"Zo'n eeuw geleden geboren" (Leon Teepen)

Mathias Hendricus Boonen, Harrié van Gendiek (1895-1978)

In dit artikel wordt het leven van Harrié van Gendiek beschreven; een man, die naast het boerenwerk zeer veel tijd besteedde aan velerlei functies.
Hij was een gemeenschapsmens, die zich inzette voor verenigingen en organisaties niet alleen in Neer, maar ook ver daarbuiten.
Harrié werd geboren in Haelen op boerderij de Elzenhof. Daarna woonde hij op pachtboerderij Dijkerhof in Neer.
Al op jonge leeftijd was hij lid van de Jonge Boeren en bekleedde hij als bestuurslid zijn eerste functie.

In 1927 trouwde hij in Melick met Anna Catharina Hubertina van de Venne (1898-1992) en nam hij met zijn broer Piet de boerderij van vader Täönke over.
Zijn vrouw Anna ontfermde zich over Tuta, een zus van Harrié, die geestelijk minder begaafd was. Zij werd liefdevol verzorgd door Anna tot de dood van Tuta in 1968.
Harrié had één GROTE hobby....paarden. Van jongsafaan was hij ermee opgegroeid. Binnen die "paardenwereld" bekleede hij vele functies, waarbij die van keurmeester hem door heel Nederland bekendheid gaf. In Neer was hij naast wethouder ook loco-burgemeester. Vele andere functies bekleedde hij binnen de Neerse verenigingen. Hiervoor werd hij onder meer in 1960 benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. In 1977 vierde Harrié en Anna hun 50-jarig huwelijksfeest. Een jaar later stierf Harrié aan de gevolgen van een hersenbloeding. Zijn vrouw Anna stierf in 1992 op 94-jarige leeftijd.


 


"Familiegeschiedenis of: op zoek naar je familie" (deel 9) (Jos Geraets, werkgroep genealogie)

In dit artikel wordt aandacht besteed aan de bewaard gebleven documenten betreffende de volkstellingen in Neer.
De eerste volkstelling in Neer werd gehouden in 1796, toen als gemeente deel uitmakend van het departement Nedermaas van de Franse Republiek.
Toen stond het aantal inwoners per commune (gemeente) op de voorgrond.
In 1829 heeft de eerste volkstelling in Neer binnen het Koninkrijk der Nederlanden plaatsgevonden.
Per 1 januari 1850 startten de bevolkingsregisters.