"Oos Naer 6" (jaargang 2, nr. 6, december 2000)

Op de voorkant van deze zesde uitgave staat een foto van de vorige kerststal in de H. Martinuskerk van Neer.

Algemeen

De redactie laat weten, dat er nieuw lid aan de redactie is toegevoegd, te weten: Leon Lenders. Tevens wordt vermeld, dat in 2001 de omslag verbeterd zal gaan worden.
Naast de "vaste" rubrieken "Naers", "Een eeuw geleden geboren", "Kruisen en kapellen", "Neerse testamenten", "Bidprentjes", "Familiegeschiedenis" zijn er weer interessante andere artikelen, die het lezen ervan de moeite waard maken.
Er is een  vervolgartikel over de opstand van Neer in de jaren 1616-1620 (slot), de afkeuring van de Openbare Lagere school, en een kleine burenruzie in 1877.
De redactie wil vanaf dit nummer telkens de lezers vragen welke personen zij herkennen op een foto en welke informatie zij nog meer kunnen toevoegen. Hiervoor wordt door de redactie zelfs een aanmoedigingsprijsje beschikbaar gesteld.
Op deze website-pagina kunt u weer korte inhouden van bovengenoemde zaken terugvinden, vaak met foto's, die ook in het boekje zijn opgenomen.

"Neer in opstand 1616-1620 (slot)" (door Jacques Rutten)

In de twee voorgaande nummers werd beschreven hoe spannend het destijds in Neer was. Het hele dorp kwam in opstand tegen het sluiten van een verdrag tussen Kessel, Helden en Neer. Het ging hier om grensgeschillen, waarbij de gemeenschap van Neer tot een zware boete werd veroordeeld.
In dit derde en laatste deel wordt beschreven hoe de spanningen hoog opliepen en de Neerse bevolking nieuwe acties ondernam om zich te verdedigen.
Een en ander eindigde in een ter dood veroordeling van twee Neerse mensen. De excecuties werden in 1620 uitgevoerd.

Op het kasteel Horn werd in 1619 een aantal actievoerdes ingesloten.
Al gauw werden sommigen tegen betaling weer vrij gelaten.
Van deze gevangenneming en van de processen zijn vrijwel geen gegevens bewaard gebeleven.

 

 

 

Waar nou precies de plaats van de galg gestaan heeft, is niet met zekerheid aan te geven.

"Naers (5)" (redactie)

In deze uitgave zijn woorden en uitdrukkingen opgenomen, die te maken hebben met gebruiksvoorwerpen en werktuigen.
De lijst met woorden slaat veelal op zaken, die in en om de boerderij worden gebruikt.
Ook nu weer vraagt de redactie om te reageren op dit artikel, gelet op de schrijfwijze én betekenis van de woorden.

"Openbare Lagere School afgekeurd" (Jos Geraets)

Reeds in 1881 bleek, dat de school in veel opzichten niet voldeed aan de bepalingen van de wet.
De school moest worden vergroot en er zouden diverse aanpassingen nodig zijn.
Het gemeentebestuur besloot pas in 1886 tot vergroting van de school. Dit besluit werd in 1887 herzien. De school werd als schadelijk zijnde voor de gezondheid afgekeurd.
Er zou een nieuwe school gebouwd worden op een andere locatie.

"Een eeuw geleden geboren" (Leon Teepen)

Binnen de Neerse gemeenschap staat mevrouw Terstappen-Lampe bekend als "Mevruike Terstappen".
Geboren op 23 augustus 1900 te Roermond kwam ze naar Neer, waar ze op 15 juni 1925 huwde met Mathieu Terstappen, kruidenierszoon uit Neer.
De moeilijke periodes van de Eerste en Tweede wereldoorlog hebben haar familieleven sterk beïnvloed.
Ze moest flinke tegenslagen verwerken: zo stierf haar dochter Paula in 1951 en vier jaar later haar man. Ze had nu de zorg voor zes van haar kinderen. Daarnaast was er een bedrijf, dat door twee zoons Ton en Har verder gerund werd.
In 1978 ging ze naar het bejaardenhuis in Panningen, waar ze op 13 september 1983 plotseling overleed.

"Kruisen en kapellen in Neer (6)" (Tjeu Scheepers)

Dit kruis van 1911, gelegen bij het kruispunt van de wegen Hove-Keizersbaan-Slup kent een aparte geschiedenis. Het is geplaatst ten tijde dat Godefridus aan den Boom wekelijks naar de veemarkt in Horst ging. Hij werd eens in Maasbree overvallen en moest al zijn geld afgeven. Vanwege de redelijk goede afloop heeft hij op zijn perceel op de Slup dit kruis laten zetten. In de Tweede wereldoorlog is het kruis op "brute wijze" door Duitse soldaten vernield. Nadat het in vijf of zes stukken was teruggevonden werd het corpus na een plechtige dienst in de kerk weer op het kruishout op de Slup teruggeplaatst.

links: veldkruis "Boums-kruuts" (Slup) 1940
rechts: "Boums-kruuts" (Vlaas) in 2000

"Neerse testamenten" (deel 6: Jos Silvrants)

Deze keer gaat het om een testament van Rener Clerx (1707-1775).
Daarin wordt beschreven wat hij nalaat de bisschopskerk in Luik (5 stuivers!). Al zijn goederen worden nagelaten aan zijn stiefdochter Marie Tosquené en haar man Paulus van Dael. Zij moesten echter hiervoor wel Rener tot aan zijn dood blijven onderhouden.
Het testament werd opgemaakt in de pastorie van Neer met als getuigen Kapelaan Dirix en Cristina Simons, die hiertoe speciaal waren uitgenodigd.

"Familiegeschiedenis of: op zoek naar je familie" (deel 5: werkgroep genealogie)

Om de mensen te helpen bij het zoeken van genealogische gegevens zijn deze artikelen opgenomen.
Deze keer gaat het om de register van huwelijksaangiften, van huwelijksafkondigingen en van huwelijkstoestemmingen.
De huwelijksaangifte bevatte de "aangifte" van de twee huwelijkskandidaten (ook wel "ondertrouw" genoemd).
Vóórdat het huwelijk kon plaats vinden, moest dit eerst worden afgekondigd in de woonplaats(en) van de huwelijkskandidaten; dit werd geregistreerd in het register van huwelijksaankondigingen.
Sinds 1913 kennen we ook registers van huwelijkstoestemming; in 1936 verdween dit register geheel. 

"Bidprentje van de Eerwaarde Zuster M. Crescentia Niessen" (werkgroep bidprentjes: Piet Timmermans)

Deze keer wordt stilgestaan bij het bidprentje van Hendrina Hubertina Niessen (1877-1958), later genoemd Eerwaarde Zuster M. Cresentia Niessen. Ze ging als 19-jarig meisje uit Neer naar het klooster bij de Zusters van Liefde in Tilburg. Elf jaar later ging ze naar Maaseik (B) om van daaruit 61 jaar klaar te staan voor zieken en oudevandagen in het Hospitaal van Maaseik.

Zoals al eerder vermeld is de werkgroep bidprentjes zeer druk bezig om alle ingezamelde bidprentjes in een eigen archief op te slaan.
Al zo'n 5000 prentjes zijn in een computerbestand opgeslagen.

Hebt u nog bidprentjes, stelt u zich dan in verbinding met Piet Timmermans (Piet van Toon). Indien u dat wenst, krijgt u het bidprentje weer terug, nadat het in het bestand is opgenomen.

(Bidprentje in bezit van de heemkundevereniging)


"Een kleine burenruzie in 1877" (Jos Geraets)

Redactielid Jos Geraets kwam tijdens het doornemen van een register van processen-verbaal uit de periode 1862-1885 een los briefje tegen, waarop op de achterkant een aantekening stond.
Het betrof een aangifte van belediging door een man, wiens vrouw door een andere vrouw was beledigd.
De schrijver van de aangifte heeft daarbij de beledigende woorden letterlijk opgetekend en niet in "net Nederlands" omgezet. Het leuke daarvan is, dat deze woorden nu nog in het Neers bestaan!
In deze uitgave van ons blad staat de volledige aangifte van belediging afgebeeld (gedateerd op 14 juni 1877).

"Wie weet: wie, wat, waar en wanneer?" (redactie)

Onder deze titel brengt de redactie in het vervolg telkens een foto, waarover vragen bestaan, zoals: welke personen zijn herkenbaar, welke gebouwen zijn er te zien, op welke plaats is de foto genomen, zijn er data bekend? Deze eerste foto in deze rubriek (zie hierboven) betreft een klassenfoto van schooljongens, jaargang 1934-1935, die gemaakt is bij gelegenheid van het 50-jarig regeringsjubileum van koningin Wilhelmina.


Wie kent deze jongens bij naam?
Onder de inzenders wil de redactie een leuk prijsje verloten. Uw oplossing kunt u opsturen naar of afgeven bij het redactieadres: Jos Silvrants, Baand 4, 6086 CE  Neer.