"Oos Naer 21" (jaargang 6, nr. 21, september 2004)

Op de voorkant van nummer 21 staat een foto van de verwoesting in de oorlog met een gezicht op de huizen bij de kerk vanaf het Eiland (beek). Van links naar rechts: de huizen van Beurskens, Lemmen, de Sjmaed en Sjraas-Wöllem.

"Asdjer èns wiltj loestere" (de redactie)

De redactie laat weten, dat op zondag 11 juli j.l. een klapper is aangeboden aan het kerkbestuur van de St. Martinusparochie door Ellie Keiren en Jos Geraets met foto's en korte levensbeschrijvingen van een tachtigtal Neerse religieuzen (zie verder op deze website bij pagina "nieuws"). Na 4 oktober 2004 zal er een plaquette opgehangen worden m.b.t. de razzia die in oktober 1944 in Neer plaatsvond. Deze plaquette komt te hangen aan de kerkmuur tussen het voormalige Raadhuis en de kerktrappen. Leerlingen van groep 8 maakten over de razzia werkstukjes, die ook op deze website zijn te bekijken (zie pagina "werkgroepen Deportatie 1944).

"Razzia in Neer, nu 60 jaar geleden" (Werkgroep Deportatie oktober 1944)

In dit voorartikeltje op het grote artikel van Hugo Levels wordt informatie gegeven over de razzia in het najaar van 1944. Er wordt kort ingegaan op datgene, waar de werkgroep Deportatie oktober 1944 vanaf januari j.l. mee bezig is: kleine tentoonstelling en de lezing op 4 oktober 2004 met een eigen video-documentaire en gegevens verzamelen over de Neerse gedeporteerden.

"Razzi, Deportatie en Dwangarbeid - aan het einde van de oorlog" (Hugo Levels)

     

In dit eerste deel van een reeks van drie delen gaat Hugo Levels in op de periode van 8 tot 10 oktober 1944 met daarbij o.a. aandacht voor de achtergronden van de razzia's op 8 oktober en een gedeelte van de reis naar Duitsland. Hugo Levels vertelt over de militaire situatie begin oktober 1944. Onder invloed van de operatie Market Garden werden vanuit Duitsland veel troepen aangevoerd en in de Limburgse dorpen ingekwartierd. Veelal rovend trokken de Duitse soldaten door Noord- en Midden-Limburg. Zo namen ze onder andere vee mee. Doordat veel Duitse soldaten aan verschillende fronten slag moesten leveren, waren er in Duitsland zelf te weinig arbeidskrachten. Er werden buitenlandse mannen opgepakt om in de Duitse oorlogsindustrie te gaan werken. Dat gebeurde ook in het najaar van 1944 in onze streken. Daarbij is die zondag 8 oktober 1944 een gedenkwaardige zondag, omdat destijds in Neer en in veel andere dorpjes in Noord- en Midden-Limburg mannen tussen 16 en 60 jaar werden opgepakt tijdens de zondagse mis. Nadat deze mannen zich verzameld hadden op het kerkplein, vertrokken ze onder begeleiding van Duitse soldaten te voet via Kessel (veer) naar Reuver, Belfeld, Tegelen naar het station in Venlo. Vandaaruit gingen ze in veewagens per trein op weg naar Duitsland, hun familie in onzekerheid achterlatend. Al deze zaken worden in dit eerste deel uitvoerig toegelicht. In het boek "Sporen die bleven", dat geheel gaat over de razzia's en deportaties in 1944-1945, staan ook foto's en berichten over die tijd.

"Wie weet: wie, wat, waar en wanneer?" (redactie)

Na (of voor?) gedane arbeid is het goed rusten. Wie zitten en staan er op deze foto zo gezellig bij elkaar? Waar en wanneer was dat en bij welke gelegenheid? Oplossingen graag (schriftelijk) naar het redactieadres: Jos Silvrants, Baand 4, 6086 EC  Neer.

"Kerk van binnen" (deel 2) (Pastoor Rudo Franken)

In een reeks artikelen van oud-Pastoor Rudo Franken worden de verschillende bezienswaardigheden in de Sint Martinuskerk te Neer belicht. In dit artikel staan we stil bij het hoogaltaar, bij binnenkomst uiteraard de blikvanger. Het hoofdaltaar is van hout en is 5 bij 5 meter. Het is vervaardigd door A. Windhausen. De tombe wordt door vier marmeren zuiltjes in drie panelen verdeeld.

"Verwoesting en wederopbouw van de Neerse kerktoren (1944-1954)

Har Kuijpers gaat in zijn artikel in  op het feit, dat het 60 jaar geleden is, dat de Neerse kerktoren werd opgeblazen en werd verwoest door terugtrekkende Duitse troepen. Daarnaast is het 50 jaar geleden dat de wederopbouw van de Neerse kerktoren werd voltooid. Voor de Neerse mensen, die de oorlog hebben meegemaakt en de generatie daarvoor hebben de Neerse kerktoren uit 1909 bewonderd om zijn slanke achthoekige torenspits met vier zijtorentjes. Als men foto's van deze kerk ziet met die fraaie 55 meter hoge toren, dan zijn de huidige Neerse mensen ervan overtuigd, dat de toren uit 1954 die vergelijking niet kan doorstaan. Al in 1942 werden uit de toren twee klokken (Petrusklok en de Mariaklok) gevorderd door de Duitsers om aan de metaalbehoefte van de Duitse oorlogsindustrie te kunnen voldoen. De Martinusklok mocht blijven hangen, omdat deze de status van "monument" had gekregen. In de vroege ochtend van donderdag 16 november 1944 werd de Neerse kerktoren opgeblazen. In vergelijking met andere omringende dorpen bleek de schade in Neer enigszins mee te vallen. De voet van de toren bleef gespaard en het aanpalende kerkgebouw bleef vrijwel intact.

"Neer vroeger ... en nu" (Koos Luijten)

Bovenstaande foto uit 1934 is genomen vanaf de meest rechtse dakkapel van de rechter zijbeuk van de kerk.Links vooraan ziet men achtereenvolgens de woningen van Winkelmolen, Sjmaed-Sjang, Lemmen en vervolgens Bakkerij Beurskens. Verder door is nog het Schepenbankhuis te zien.In het huis waar de auto voorstaat woonde Hanse-Tjeuke.Rechts vooraan ziet men achtereenvolgens de woningen van veldwachter Mingers, daarachter het postkantoor en vervolgens de woning en van Mina Peeters (Kloete-Mina) en van burgemeester Vennekens.Rechtsachter op de foto ziet men nog het huis van 'Kerneel oete Kwir' (Houben). Op deze recente foto van 2004 zien we links achtereenvolgens de winkel van Joep Reynen, Derks-van Nieuwenhoven, bakkerij Christien Nijssen en het schepenbankhuis.Midden op de foto bovenaan staan nieuwbouwwoningen op de plaats waar firma Terstappen vroeger lag.Rechts op de foto op de hoek van de Engelmanstraat-Kerkplein liggen onder meer de praktijken fysiotherapie en huisartsen met daarboven appartementen.Op de voorgrond ligt het lager gelegen kerkplein, waar elke zaterdagmorgen markt is.    

"Familiegeschiedenis of: op zoek naar je familie" (deel 14) (Jos Geraets)

In dit korte artikel wordt ingegaan op het archief van Neer (aanwezig in het gemeentehuis van Roggel en Neer), waarin nog aanwezige schoolregisters te vinden zijn.Het register beslaat de periode 1893 tot 1916. Het had als doel het registreren van geheven schoolgelden. Het bevat jaaroverzichten waarin de schoolgaande kinderen in alfabetische volgorde opgesomd zijn.In het archief bevinden zich voor de jaren 1881 tot en met 1900 de overzichten van de op 1 januari van het betreffende jaar schoolgaande kinderen boven de 6 en beneden de 12 jaar. De lijsten bevatten de namen, voornamen en de geboortedata van de kinderen, terwijl onder de kolom het gehucht of de straat is aangegeven.De lijsten van de jaren 1893 en 1896 ontbreken.

"Naers" (deel 14) (Redactie)

In deze uitgave staat weer een aantal losse woorden.De redactie vraagt, indien u nog oude Neerse woorden ter beschikking heeft deze aan de redactie te willen doorgeven, zodat wij ze weer kunnen publiceren in onze rubriek.